Անհրաժեշտ է ուժեղ մարդ, ռազմավար, և այդ մեկը կա. Սերժ Վենտուրին

Ֆրանսիացի հայտնի գրող, թարգմանիչ Սերժ Վենտուրինիի ճառը` նախատեսված Արցախի ֆորումի համար, սեպտեմբեր-հոկտեմբեր 2019 թ.

Այսօր ես ազատորեն կխոսեմ Արցախի միասնականության, աշխարհի հայության, Արցախի ու Հայաստանի  բարեկամների միասնության մասին: Այդ միասնությունն ավելի քան անհրաժեշտ է, նկատի առնելով երկու պետությունների աշխարհաքաղաքական դիրքը:

Արցախին անհրաժեշտ է ուժեղ, շատ ուժեղ մարդ. ռազմավար, որը միեւնույն ժամանակ լինի զինմարտավար: «Գործել բնազդորեն, կանխատեսել որպես ռազմավար», ասել էր պոետ Ռընե Շարը նացիզմի դեմ ֆրանսիական Դիմադրություն շարժման ժամանակ: Այդ անձը պիտի ունենա մարդկանց ու տարածքների խորին իմացություն ու նաեւ պիտի քաջատեղյակ լինի բանակի ռեսուրսներից ու հնարավություններից:

Այս ֆորումի նպատակը երիտասարդությանը հայրենասիրական գաղափարների շուրջ համախմբելն է՝ սատարելու համար պարոն Վիտալի Բալասանյանի թեկնածությունը: Բարձրաստիճան ռուս անհատականություններ եւ ռուսաստանաբնակ հայեր արդեն իսկ աշխատում են հօգուտ նրա թեկնածության: Գեներալ Վիտալի Բալասանյանի ռազմական ունակություններն ու հնարավորությունները հայտնի են ու ընդունված թե՛ վետերանների կողմից, թե՛ հազարավոր զինվորների կողմից՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հենց սկզբից: Իրենց հերթին սփյուռքից եկել են վետերաններ սատար կանգնելու, չմոռանանք նաեւ բոլոր ներգրավված կամավորներին: Հայ զինվորների շարքերում մենք տեսանք նույն ընտանիքից երեք սերունդ՝ կանգնած առաջնագծում:

Սիրելի բարեկամնե՛ր, ուզում եմ ասել, որ Հայաստանը դեռեւս ու միշտ վտանգված է: Ու նա ունի ցանկացած ու ամեն տեսակի սատարման կարիք: Միասնության պահն է եւ ոչ թե պառակտման: Իր հայտնի փարոս դարձած ուղերձներից մեկում, Եղիշե Չարենցն ասել է.«Ով հայ ժողովուրդ քո փրկությունը քո միասնական ուժի մեջ է:» Ադրբեջանը ներգրավվում է թուրք իշխանությունների ու նրանց ռազմական գործընկերների համագործակցության մեջ՝ անդադար համալրվելով ավելի ու ավելի շատ ու կատերելագործված նոր զենքերով: Աշխարհաքաղաքական տեսանկյունից վերցրած, այս աշխարհամասում, մենք տեսնում ենք գերպետությունների՝ Ռուսաստան ու ԱՄՆ, Իրան ու Թուրքիա, ամբողջական (գլոբալ) բախմանը:

Այս ռազմաարդյունաբերական բեւեռացումների մեջտեղում, փոքր Հայաստանը, ամեն օր, լավ թե վատ դիմակայում է, որպեսզի ինքնահաստատվի  իր սեփական արժեքների ու էթիկայի, իր հավատի ու ավանդույթների, իր ինքնության ու իր ազատության դրսեւորումների միջոցով՝ ըստ քաղաքական փոփոխությունների սանդղակի: Գերպետությունները, որոնք այսօր Հայաստանի կողքին են, կարող է մի օր՝ ելնելով իրենց իսկ սեփական շահերից անցնեն մյուս կողմ: Գուցե եւ այդ դեպքում դեմ լինեն հայակական շահերին: Ուրեմն պետք է որ Հայաստանը միմիայն ապավինի իր սեփական ուժերին ու իր քաղաքացիների միասնությանը եւ ոչ թե այլոց:

Հերակլիտ Եփեսացին՝ մ.թ.ա. VI դարի հույն փիլոսոփան նշում էր. « Պետք է որ ժողովուրդը պայքարի իր օրենքը, այն որը պատրաստվում է, ինչպես նաեւ պարիսպները պաշտպանելու համար:» Եթե միասնությունն ուժ է, ապա պառակտումը տանում է միմիայն պարտության: Պատմականորեն, մյուս երկրների նման, Հայաստանն էլ իր ողբերգական պատմության ընթացքում սխալներ է թույլ տվել: Կարսի կորուստը հայ հիշողության մեջ մնում է որպես բաց վերք: Ինչպես Մոթե Մելքոնյանն էր զգուշացնում. եթե Արցախի կողպեքը ջարդվի, դա կլինի Հայաստանի վերջը, նա կշրջի ուրեմն իր պատմության վերջին էջը: Միշտ չէ, որ պատմություն են գալիս մարդիկ Վարդան Մամիկոնյանի, մարշալ Բաղրամյանի, Դավիթ Բեկի կամ էլ Մոնթե Մելքոնյանի ավյունով:

Սփյուռքը պիտի ժողովի իր ուժերը ի շահ միասնության ու այդպիսով մի կողմ դնի ցանկացած անապագա ու կողմնակալ, միայն անհատական ու մասնավոր շահերը դիտարկող յուրաքանչյուր քաղաքական ու տնտեսական կամք: Ժամանակն է արդեն համախմբվել բոլոր երկրներից եկած ուժերի միասնության շուրջ: Թո՛ղ որ այդ իսկական հայրեասերները լինեն հնարավորինս բազում:

Կա մի մարդ եւ այդ մեկը իրավիճակի անձն է: Այդ անձը գեներալ Վիտալի Բալասանյանն է: Ըստ իս նա միակ ու եզակի թեկնածուն է Արցախի նախագահության համար: Պատերազմի դեպքում, նա միակն է բանակին տանելու դեպի իրական հաղթանակ: Նա բազմաթիվ արժեորակների ու տարատեսակ, հարուստ ունակությունների կրողն է. նա գիտի լսել ու ունի իրավիճակի պարզ ու խորաթափանց տեսլական, նա գիտի լրջախոհությամբ վերլուծել առկա ուժերը, ցանկացած իրավիճակում պահում է առասպելական հանդարտություն, նրա համեստությունն ու զսպվածությունը բացահայտվում են ամենահրատապ հանձնարարականների կատարման ընթացքում:

Ես դա ձեզ հավատացնում եմ՝ Կորսիկացիս՝ Նապոլեոնի հայրենակիցը, ասում եմ. նա մեծարժան մարդ է: Ու նա հատկապես, հավատացեք ինձ, եղել է, կա ու կլինի կանգնած երեկվա, այսօրվա ու վաղվա իրադարձությունների բարձրության վրա:

Արցախի ապագան առաջին հերթին պայմանավորվում է ռազմական  իրողությամբ, չմոռանալով իհարկե սոցիալական իրողությունը, ուշադրությունը բեւեռել սեփական ժողովրդի կյանքի դրսեւորման բոլոր ձեւերի վրա: Գործել նրանով ինչ որ կա եւ ոչ թե նրանով ինչ որ պիտի լինի կամ պետք է որ լիներ. հենց այդտե՛ղ է մեր ներկան:

Սերժ Վենտուրինի

Ֆրանսերեն տարբերակը կարդացեք ստորև.

Discours pour le forum d’Artsakh en sept-oct 2019

Je vous parlerai aujourd’hui en toute liberté de l’unité d’Artsakh, de l’unité des Arméniens du monde et des amis de l’Arménie et de l’Artsakh. Cette unité est nécessaire plus que jamais, vu l’ancrage géopolitique des deux Etats.

L’Artsakh a besoin d’un homme fort, très fort, d’un stratège qui soit en même temps un tacticien militaire. « Agir en primitif, prévoir en stratège », lançait le poète René Char pendant la Résistance française contre le nazisme. Cet homme devra avoir une connaissance profonde des hommes et des territoires ; il devra aussi connaître les ressources et les capacités de l’armée.

Ce forum a pour objet un rassemblement de la jeunesse autour des idées patriotiques afin d’encourager la candidature de monsieur Vitaly Balassanian. De hautes personnalités russes et des Arméniens de Russie œuvrent déjà en faveur de sa candidature.

Les capacités et les compétences militaires du général Vitaly Balassanian sont connues et reconnues et des anciens combattants et des milliers de soldats dès le début du conflit en Haut Karabakh. Des anciens combattants de la diaspora sont à leur tour venus en soutien, sans oublier tous les engagés volontaires. Parmi les soldats d’Arménie, nous avons pu voir trois générations d’une même famille monter en première ligne.

Mes amis, je vous le dis, l’Arménie est encore et toujours en danger ! Et elle a besoin de soutien de tout ordre et de tous les soutiens. L’heure n’est pas à la division mais à l’unité.

Dans l’un de ses messages-phares pour l’avenir, le poète Yéghiché Tcharents lança : « Peuple arménien, ton unique salut est dans ta force d’unité ».

L’Azerbaïdjan s’engage chaque jour avec de nouvelles armes toujours plus nombreuses et plus sophistiquées avec la coopération des autorités turques et leurs partenaires militaires. Au plan géopolitique, nous assistons à l’affrontement mondialisé des grandes puissances dans la région, avec la Russie et les USA, l’Iran et la Turquie.

Au milieu de ces pôles militaro-industriels, la petite Arménie résiste chaque jour tant bien que mal pour s’affirmer au gré des fluctuations politiques avec ses propres valeurs et son éthique, sa foi et ses traditions, son identité et ses usages de la liberté.

Les grandes puissances qui sont aujourd’hui avec l’Arménie peuvent d’un jour à l’autre basculer et changer de camp au nom de leurs propres intérêts. Elles seront peut-être alors contre les intérêts arméniens. L’Arménie doit donc compter sur ses propres forceset sur l’unité de ses citoyens, et sur personne d’autre. Le philosophe grec de la fin du VIe siècle avant J.-C., Héraclite d’Ephèse, notait : « Il faut bien que le peuple se batte pour défendre sa loi, pour celle qui se fait, aussi bien que pour les remparts. »

Si l’union fait la force, la division ne mène qu’à l’échec. Comme tant d’autres pays, l’Arménie a fait de nombreuses erreurs sur le plan historique, au cours de sa tragique histoire à cause de ses divisions. La perte de Kars demeure une plaie ouverte dans la mémoire arménienne.

Aujourd’hui, si le verrou de l’Artsakh saute, c’en sera fini de l’Arménie, avertissait Monté Melkonian, elle tournera alors la dernière page de son histoire. Or ce n’est pas tous les jours que surgissent dans l’histoire des humains, des hommes de la trempe de Vartan Mamikonian, du maréchal Baghramian, de David Bek ou de Monte Melkonian.

La diaspora doit mobiliser ses forces vers l’unité, et ainsi laisser de côté toute volonté partisane sans avenir, toute volonté politique et économique ne visant qu’aux intérêts individuels et particuliers. Le temps est venu de se concentrer et de se mobiliser sur l’unité des forces, venues de tous les pays. — Puissent-ils être, ces vrais patriotes, les plus nombreux possible !

Il y a un homme, et cet homme, est l’homme de la situation. Cet homme est le général Vitaly Balassanian. Il me paraît être le seul et unique candidat à la présidence de l’Artsakh.

En cas de guerre, il est le seul à pouvoir diriger les forces armées vers une réelle victoire. Il a en lui de multiples qualités et de riches et variées compétences : il sait écouter et il a une vision claire et pénétrante de la situation, il sait analyser les forces présentes avec fermeté, son calme est légendaire en toute situation, son sens de la réserve et sa modestie se révèlent dans les tâches les plus urgentes.

Croyez-moi, c’est un Corse, un compatriote de Napoléon qui vous le dit, cet homme est à hauteur d’homme. Et il est surtout, vous pouvez me croire, à la hauteur des événements d’hier, d’aujourd’hui et de demain.

L’avenir d’Artsakh est surtout dans le fait militaire, à la condition de ne pas négliger le fait social, l’attention portée à la vie de son peuple sous toutes ses formes. Faire avec ce qui est et non avec ce qui doit être ou devrait être, là est notre présent.

Կարդացեք նաև` Զգոն եղեք ազգայնամոլության նկատմամբ, այն պատերազմի է մղում, եւ չզիջել որեւէ բան, այլապես ամեն ինչ կկորի. Սերժ Վենտուրինի